امنیت پایدار در جنوب خاوری ایران

نوع مقاله : جغرافیای تاریخی خراسان بزرگ

نویسنده

چکیده

استان پهناور و استراتژیک سیستان و بلوچستان در جنوب ایران و شمال دریای عمان و باختر افغانستان و پاکستان قرا رگرفته و از دیرباز خساتگاه یکی از دیرین ترین و پربارترین نمودهای فرهنگ ایرانی بوده (راولینسون 1378: 34) و در دورانی بیش از ده هزار سال همواره پایدار مانده است و آثار درخشان فرهنگ ایرانی،‌به گونه های گوناگون در سراسر آن نمایان است (افشار سیستانی،‌1381: 17).سیستان و بلوچستان سرزمین اسطوره ها و حماسه ها، کانون اجتماع های شهرنشینی، پل پیوند آسیای باختری با هند و چین، و گذرگاه کاروان های بازرگانی بوده است (خیرآبادی، 1376: 97).جنوب خاوری ایران به انگیزه چیرگی به اقیانوس هند و دریای عمان و نیز جایگاه فیزیکی ویژه ی خود دارای ارزش استراتژیک است،‌و هم چنین قرار گرفتن این منطقه در آغاز راه های زمینی و در جای برخورد ابرقدرت ها، از دیرباز جایگاه سیاسی و نظامی ویژه ای را به دست آورده است (افشار سیستانی، 1381: 44). ریشه ی ناا منی های موجود در خاور ایران، ترکیبی از موضوع های سیاسی،‌اقتصادی، فرهنگی، نظامی، اجتماعی و... بوده و برای رویارویی با آن، بایسته است به تلفیقی از راهکارها و روش های همانند روی آورد. در این زمینه می توان به وجود پیوند میا منافع اقتصادی مردم منطقه و شرارت و ناامنی اشاره کرد. نهادهای مسؤول باید در چهارچوب برنامه ای منظم بتوانند این پیوند را به شکل مخالف جریان موجود، سازمان دهی نمایند.آسیب های روانی و فرهنگی،‌گرایش به مصرف مواد مخدر و خطرهای ناشی از آن، نه تنها جمهوری اسلامی ایران، بلکه تمامی جامعه های جهانی را مورد تهدید قرار داده است. در حالی که ایران با بهره گیری از هزینه های ملی به تنهایی بار مبارزه با یک تهدید جهانی را به  عهده گرفته است.برای مبارزه با قاچاق و مرزهای ناامن، بایسته است اراده ای جهانی شکل گرفته و هزینه های رویارویی با آن را همه ی کشورهای جهان برعهده گیرند.همسانی های فرهنگی و همگنی ساختار جمعیتی دو سوی مرزهای خاور ایران، فضای مساعدی را برای رشد هرگونه اقدام ضد امنیتی در منطقه پدید آورده است. برای تغییر ساختار و ایجاد جریان هم گرایی در کناره ی مرز خاوری کشور، بایسته است طرح های اقتصادی، صنعتی، کشاورزی و با اعطای مزایای ویژه و با انتقال یا کوچ و به صورت بلندمدت اجرا شود (رضوی، 1380: 18).