نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری معماری،گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2 دانشیار،گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3 استادیار،گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The study of architectural works, especially houses, shows that in the past, some principles have been emphasized by its builders, which have been originated from lifestyle and climate in various geographical areas and times. Birjand in the transition era, under the influence of various internal and external factors, had a special potential for cultural and political changes and developments and, consequently, architecture. Therefore, the aim of this study is to analyze and interpret the effect of lifestyle changes in the transition era (late Qajar and the first Pahlavi era) on the architecture of houses in the city of Birjand. Accordingly, researchers seek to answer the question: How the evolution of people's lifestyle have affected the physical components of the architecture and climate of Birjand houses?
Using a positivist approach, the research applies historical and Interpretive-analytical methods to achieve the goal. Data collection was carried out by documentary and field procedures. Therefore, all nationally- registered houses belonged the era selected as the population. Findings indicate that Birjand, along with other Iranian big cities has been affected by lifestyle changes during this era. Being far from cities including Tehran, Mashhad etc., has not protected Birjand against social changes and they have reflected in physical and climatic components and elements during the transition era.
کلیدواژه‌ها [English]
ابراهیمی، سمیه؛ اسلامی، سیدغلامرضا. (1388).
«معماری و شهرسازی ایران در دوران گذار». نشریه هویت شهر. دوره 4 (شماره 6)، 14-3.
ابراهیمی، غلامرضا؛ سلطان‌زاده، حسین؛ میرشاهزاده، شروین. (1396). «تاثیر نوگرایی سبک زندگی در معماری خانه‌های دوره پهلوی اول، شهر همدان». مدیریت شهری. دوره 16 (شماره 48)، 522-505.
ابراهیمی، غلامرضا؛ سلطان‌زاده، حسین؛ کرامتی، غزال. (1396). «بازتاب فرهنگ غرب در تحول سبک زندگی و معماری خانه‌های اواخر قاجار شهر همدان». باغ نظر. دوره 14 (شماره 47)، 38-29.
اکبرزاده، محسن. (1396). «برون‌سپاری اندام‌های خانه در شهر اپیدمیک». دو هفته‌نامه طراح امروز، شماره 34.
بازایی، محمد؛ قاسمی سیچانی، مریم؛ شجاعی، سیدعلیرضا؛ مداحی، سیدمهدی. (1400). «بررسی تغییرات سبک زندگی و تأثیرات آن بر کالبد معماری و پیکره‌بندی فضایی خانه‌های بومی (مطالعه موردی: خانه‌های بومی دوره قاجار و پهلوی شیراز)». فصلنامه علمی- پژوهشی جغرافیا، سال 11 (شماره 2)، 71-45.
باقری، وحیده. (1389). «بررسی تقابل سنت و تجدد در معماری مسکن گذشته با رویکرد معماری خانه دوره قاجار تبریز». نشریه تفکر معماری، دوره 6 (شماره 23)، 45-36.
بمانیان، محمدرضا، و مسلم زندی. (1396). مسکن ایرانی و سبک زندگی، تهران: انتشارات اول و آخر.
پوپ، آرتور، و فیلیس اکرمن. (1387). سیری در هنر ایران (از دوران پیش از تاریخ تا امروز). (جلد 3). ترجمه نجف دریابندری و دیگران، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
جاپلقی، غلامرضا؛ محمدمرادی، اصغر؛ معماریان، غلامحسین. (1398). «ابعاد و مولفه‌های نگرش استمرار و گسست تاریخی در پهنه‌های زیست‌اجتماعی ایران». مسکن و محیط روستا، دوره 38 (شماره 166)، 122-109.
جیمز ویلس، چارلز. (1363). تاریخ اجتماعی ایران در عهد قاجاریه. ترجمه جمشید دودانگه و مهرداد نیکنام، تهران: طلوع.
حکیم، بسیم سلیم. (1381). شهرهای عربی- اسلامی، اصول شهرسازی و ساختمانی. ترجمه محمدحسین ملک احمدی و عارف اقوامی مقدم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حیدری، علی‌اکبر؛ تقی‌پور، ملیحه. (1397). «تحلیل محرمیت در خانه‌های سنتی بر اساس نسبت توده به فضا (نمونه موردی: خانه‌های تک‌حیاط در اقلیم گرم و خشک)». نشریه معماری اقلیم گرم و خشک، دوره 6 (شماره 8)، 99- 77.
دروویل، گاسپار. (1828م). سفرنامه دروویل. ترجمه جواد محبی، (1388). تهران: انتشارات نیک فرجام.
سعادتی خمسه, مهدی. (1396). «بررسی تطبیقی دو الگوی سنتی و غربی خانه در دوره قاجار». مدیریت شهری، دوره 16 (شماره 48)، 350-333.
سهیلی، جمال‌الدین و همکاران. (1398). سبک زندگی و معماری: سبک زندگی و معماری مسکن معاصر ایران. تهران: گوهر دانش.
شیرازی، علی‌اصغر؛ یونسی، میلاد. (1390). «تاثیر ملی‌گرایی بر معماری بناهای حکومتی دوره پهلوی اول». فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، دوره 1 (شماره 4)، 69-59.
صارمی، علی‌اکبر، و تقی رادمرد. (1376). ارزش‌های پایدار در معماری ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
صارمی نائینی، داوود؛ مسعودی، ذبیح‌الله. (آذر 1389). «مطالعه و بررسی خانه‌های تاریخی بیرجند در دوره قاجار». همایش منطقه‌ای خانه ایرانی، گنبد کاووس: دانشگاه آزاد اسلامی.
عسکری، رضا؛ فروزانفر، فرید؛ خسروی بیژائم، فرهاد. (خرداد 1395). «مطالعه نقش معیشت و طبقات اجتماعی در گونه‌شناسی خانه‌های بافت قدیم بیرجند». سومین کنفرانس علمی پژوهشی افق‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران: انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
غفوریان، میترا؛ پی سخن، مینا؛ حصاری، الهام. (1396). «گونه شناسی سازمان فضایی و سلسله مراتب ورود در خانه‌های ایرانی با تأکید بر محرمیت». برنامه ریزی توسعه کالبدی، دوره 2 (شماره 7)، 144- 129.
فرهاد، شراره؛ کاشانی، اریک. (فروردین 1389). «بررسی معماری و شهرسازی در دوره قاجار». همایش معماری و شهرسازی معاصر، شیراز: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیضاء، 8-1.
قبادیان، وحید. (1383). معماری در دارالخلافه ناصری (سنت و تجدد در معماری معاصر تهران)، تهران: پشوتن.
کامی شیرازی، سیده مهسا؛ سلطان‌زاده، حسین؛ حبیب، فرح. (1397). «تأثیر سبک زندگی در سازمان فضایی معماری مسکونی در ایران (نمونه مورد مطالعه: آشپزخانه حدفاصل سالهای 1304 تا 1357». پژوهشنامه زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دوره 9 (شماره 24)، 70-22.
محمدحسینی، پریسا؛ جوان فروزنده، علی؛ جهانی دولت‌آباد، اسماعیل؛ حیدری، علی‌اکبر. (1398). «تحلیل نقش روش زندگی طبقات اجتماعی در الگوی مسکن، نمونه موردی: خانه‌های اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی در اردبیل». نشریه علمی باغ نظر، دوره 16 (شماره 76)، 44- 31.
مداحی، سید مهدی؛ معماریان، غلامحسین؛ بمانی نائینی، مونا؛ خدادادی، طلیعه. (1396). «خوانش و فهم کالبد خانه در معماری بومی خراسان؛ نمونه موردی شهر بشرویه دوره ماقبل پهلوی». مسکن و محیط روستا، دوره 36 (شماره 159)، 78- 63.
مداحی، سیدمهدی؛ معماریان، غلامحسین (1397). «خوانش پیوند سازمان فضایی خانه و شیوه زندگی در معماری بومی (مطالعه موردی: شهر بشرویه)». نشریه مسکن و محیط روستا، دوره 37 (شماره 164)، 84- 69.
مک گرگر، سی‌ام. (2001م). شرح سفری به ایالت خراسان و شمال غربی افغانستان. ترجمه مجید مهدیزاده. (1366)، مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
موسوی، سپیده؛ طبسی، محسن؛ مهدیزاده سراج، فاطمه. (1399). «تأثیر دگرگونی شیوه زندگی بر کالبد معماری و تزئینات خانه‌های مشهد در دوره انتقال». فصلنامه مدیریت شهری و روستایی، دوره 21 (شماره 58)، 52-29.
مهدوی کنی، محمدسعید. (1396). «مفهوم سبک زندگی و گستره آن در علوم اجتماعی». فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 1، 230- 199.
میرسجادی، سیدامیر. فرکیش، هیرو. (1395). «ارزیابی الگوها و شناخت فاکتورهای کالبدی تاثیرگذار در معماری خانه های تاریخی نیشابور جهت دست یابی به راهکارهای طراحی و الگوی ساخت منازل در بافت مسکونی سنتی». فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی، دوره 4 (شماره 13)، 94-72.
نصیری انصاری، محمود. (1350). سیری در معماری ایران، تهران: هنرسرای عالی.
یزدانفر، سیدعباس؛ ناصردوست، زهره. (1398). «تغییرات شیوه زندگی و الگوی کالبدی خانه و تأثیرات متقابل آن‌ها از دوره زندیه تا امروز (مطالعه موردی: شهرستان مراغه)». نشریه علمی معماری و شهرسازی ایران، دوره 10 (شماره 17)، 60-37.
Merriam- Webster, I. (2009). ‘Merriam- Webster online dictionary’. Springfield.
Rapoport, Amos. (1969). "House Form and Culture". Prentice-Hall, Inc.
Mousavi, S. Tabassi, M & Mehdizadeh Seraj, F. (2021). Creative City Design, 3 (1), 102- 109.
Kazemi, M. Soheili, J. (2019). Effects of Architectural Components on the Satisfaction Rate of Residents with Different Ages and Genders in Relation to Privacy. International Journal of Architecture and Urban Development, 9 (3). 39- 5o.
)