A Comparative Study Quranic Manuscripts of the Shiraz and Herat Style, In the Timurid and Safavid periods

Document Type : تاریخ معماری خراسان بزرگ

Authors

1 Expert and evaluation of manuscripts of Astan Quds Razavi Central Library

2 Faculty member of Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran

3 Member of the research faculty and scientific advisor to the head of the National Documents and Library Organization

4 Faculty member of Islamic Azad University, North Tehran Branch

10.22034/jgk.2023.334012.1038

Abstract

The most important features of the flourishing Iranian schools of art have been in illustrations for manuscripts, especially the Quran, in different historical periods. The aim of this study is to identify the characteristics and distinction of the Qurans of Shiraz and Herat styles in the Timurid and Safavid periods. As its comprehensive statistics, ten Qurans in the Herat style and Shiraz style from the Timurid period and ten Qurans in the Herat style and Shiraz style from the Safavid period are selected purposefully from the Qurans that are kept in the Museum of the Astan-e Qods Razavi.
This research is applied in practical model with the use of the descriptive-comparative method, based on library information collection. From the result of this study, it became clear that some similarities between the features of the manuscripts due to the artistic connection of these styles and cannot be cited in distinguishing their features.
The most important recognizable items in Quranic manuscripts include the gilding of the verse Al-Fatihah al-Kitab, the presence or absence of the opening and closing prayers of the Quran, the combination of geometric patterns or geometric and non-geometric patterns, as well as the Islamic and Khatai plan, and the type of inscriptions and signs. Khums and tithes signs, color scheme and the use of colors are the most important features that can help identify the Qurans of these schools.

Keywords

References

 
آذری، زهرا. (1393). «نگاهی بر کتابت و تذهیب قرآن‌های عصر صفوی». نقش‌مایه. (شماره 20)، 57-64.
آژند، یعقوب. (1387). مکتب نگارگری شیراز. تهران: فرهنگستان هنر.
اشرفی، م.م. (1382). بهزاد و شکل‌گیری مکتب مینیاتور بخارا در قرن 16 میلادی. ترجمه نسترن زندی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
امیرراشد، سولماز، و سکینه پنجی‌پور. (1398). »بررسی تطبیقی تذهیب آثار ادبی دوره تیموری و صفوی«. جلوه هنر، (شماره 11)، 41-55.
پاکباز، روئین. (1378). دایره المعارف هنر: نقاشی، پیکره سازی و هنر گرافیک. تهران: فرهنگ معاصر.
توسلی، وحید، و حبیب‌الله عظیمی. (1394). «بررسی ویژگی‌های آرایه‌ها و تذهیب مکتب هرات در مصاحف قرآنی آستان قدس رضوی» کتابداری و اطلاع‌رسانی. (شماره 18) ،3-20.
جعفری، علی‌اکبر، و شهناز عرب صالحی نصرآبادی. (1396). «بررسی تأثیر مکتب نگارگری هرات تیموری و سبک بهزاد بر هنر اوایل عهد صفوی (907-950ق. )». تاریخ‌نامه خوارزمی. (شماره 16)، 76-59.
جیمز، دیوید. (1381). پس از تیمور. گردآورى ناصر خلیلى. تهران: کارنگ.
سودآور، ابوالعلاء. (1380). هنر دربارهای ایران. ترجمه ناهید محمد شمیرانى. تهران: کارنگ.
شایسته­فر، مهناز. (1388). «کتابت و تذهیب قرآن‌های تیموری در مجموعه‌های داخل و خارج». مطالعات هنر اسلامی. (شماره ١٠). 120-99.
شریفی، سمیه، و امیرحسین چیت‌سازیان. (1397). «بررسی سیر تذهیب قرآن در دوره‌های تیموری، صفوی و قاجار». پژوهش در هنر و علوم انسانی. (شماره 3)، 74-61.
شفیقی، ندا، و محسن مراثی. (1394). «بررسی ویژگی‌های تزیینی قرآن نگاری مکتب شیراز عصر صفوی». هنرهای زیبا، هنرهای تجسمی. (شماره 20)، 24-13.
شمیلی، فرنوش، و همکاران. (1397). «تأملی در سرلوح قرآن‌های تذهیب شده عصر تیموری و قاجار». مطالعات فرهنگ-ارتباطات. (شماره 44)، 178-149.
صحراگرد، مهدی، و علی‌اصغر شیرازی. (1392). «سطربندی و صفحه‌آرایی قرآن‌های خطی (با تأکید بر آثار قرن هشتم تا دهم هجری شیراز)». مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات. 136-151.
فرهمندنژاد، جواد، و همکاران. (1394). «بررسی نسخه‌پردازی مکتب شیراز صفوی با استناد به قرآن خطی 136 آستان قدس رضوی». پیام بهارستان. (شماره 25)، 122-112.
کاوسی، ولی‌الله. (1389). تیغ و تنبور: هنر دوره تیموریان به روایت متون. تهران: متن.
کلارک، مایکل. (1389). فرهنگ فشرده اصطلاحات هنر آکسفورد: انگلیسی– فارسی. ترجمه الهام السادات رضایی. تهران: برگ نگار.
کوه‌جانی گوجی، سمیه؛ و علیرضا شیخی. (1396). «مطالعه موردی صفحه‌آرایی، خط و آرایه‌های تزئینی در صفحات افتتاح قرآن‌های صفوی و قاجار موجود در دو مجموعه کتابخانه آستان قدس رضوی و کتابخانه مجلس شورای اسلامی». پژوهشنامه خراسان بزرگ. (شماره 29)، 62-45.
معتقدی، کیانوش. (1390). «شکوه خوشنویسی و تذهیب در مکتب شیراز». مجموعه مقالات خوشنویسی مکتب شیراز. حمیدرضا قلیچ خانی. تهران: فرهنگستان هنر.
معتقدی، کیانوش. (1392). «خاندان روزبهان شیرازی». آستان هنر. (شماره 8)، 41-32.
معتقدی، کیانوش. (1393). «توسعه کتاب‌آرایی در مکتب شیراز (سده نهم ه.ق)». نامه بهارستان. (شماره 3)، 37-22.
معتقدی، کیانوش. (1386). «کتاب‌آرایی ظفرنامه‌ها در مکتب شیراز». گلستان هنر. (شماره 10)، 86-73.
Journal of Great Khorasan
Volume 14, Issue 52
December 2023
Pages 81-94

Files

History

  • Receive Date: 15 March 2022
  • Revise Date: 12 June 2023
  • Accept Date: 07 November 2023

Share

How to cite

Statistics