Reflection of Abu Talha Mansour ibn Shorkab's Measures on the Conflicts of Tahiri-Saffari (262-274 AH)

Document Type : جغرافیای تاریخی خراسان بزرگ

Authors

1 Associate Professor, Department of History, Faculty of Literature, Sistan and Baluchestan University, Iran

2 Assistant Professor, Department of History, Faculty of Literature, Urmia University, Iran

Abstract

In the middle of the third century AH, along with the power weakness of Tahirids in Khorasan, the situations for the emergence of power claimants in this province were provided. One of the influential groups in the events of this period of Khorasan was Sa’luk’s. They played a significant role in disordering the affairs by creating insecurity on the roads and foraging the caravans. The leader of one of the Sa’luk’s groups in Khorasan was Ibrahim bin Shorkab. Although the Saffarids domination on Khorasan did not give Ibrahim ibn Shorkab a chance to show saber-rattling, and he immediately entered into the structure of Yaqoub Laith's government, his assassination later (by Ahmad Khojestani’s conspiracy) gave an opportunity to his younger brother, Abu Talha Mansour, to play a role in the events of the Khorasan for more than a decade. The current study seeks to examine the role of Abu Talha Mansour Ibn Shorkab in the event of Khorasan by a descriptive-analytical method and approach and by relying on the main sources. The findings of the study show that Ibn Shorkab's political approach can be deduced from his rapid revolution in power factions. He sought his own interests in the apparently powerful faction and was not so loyal to the Saffarids or the Tahirids. Alliances and betrayals were a vital part of his political function in this period.

Keywords


  1. ابن‌اثیر، عزالدین. (1385ق). الکامل فی التاریخ. بیروت: دارصادر.
  2. ابن‌اسفندیار. (1366). تاریخ طبرستان. تصحیح عباس اقبال. تهران: کلاله خاور.
  3. ابن‌حوقل. (1366). ایران در صوره الارض. ترجمه جعفر شعار. تهران: امیرکبیر.
  4. ابن‌خردادبه. (1370). المسالک الممالک. ترجمه حسین قره‌چانلو. تهران: مهارت.
  5. ابن‌کثیر، ابوالفداء اسماعیل بن عمر بن کثیر الدمشقی. (1407). البدایه و النهایه. بیروت: دارالفکر.
  6. ابن‌جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن محمد. (1412). المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک. تحقیق محمد عبدالقادر عطاء و مصطفی عبدالقادر عطاء. بیروت: دارالکتب العلمیه.
  7. ابن‌خلدون، عبدالرحمان. (1408ق). العبر. ج3. تحقیق خلیل شحاده. بیروت: دارالفکر.
  8. ابن‌عماد حنبلی، شهاب‌الدین ابوالفلاح عبدالحی بن احمد العکری الحنبلی الدمشقی. (1406). شذرات الذهب. تحقیق الارناووط. بیروت: دار ابن‌کثیر.
  9. اصفهانی، حمزه ابن حسن. (بی­تا). سنی الملوک الارض و الانبیا. بیروت: دار المکتب الحیاۃ.
  10. اکبری، امیر. (1384). تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام. تهران: سمت.
  11. اکبری، امیر. (1391). «رافع بن هرثمه آخرین مدعی نیابت طاهریان در خراسان». پژوهشنامه تاریخ. (شماره 29)، 18-1.
  12. بیهقی، علی بن زید. (1361). تاریخ بیهق. تصحیح احمد بهمنیار. تهران: فروغی.
  13. تتوی، قاضی احمد آصف. (1382). تاریخ الفی. مصحح غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: علمی و فرهنگی.
  14. شمیسا، سیروس. (1381). شاهدبازی در ادبیات فارسی. تهران: فردوس.
  15. حموی، یاقوت عبدالله بن عبدالله. (1347). معجم البلدان. ترجمه علی‌نقی منزوی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
  16. خضری، سید احمدرضا. (1384). تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل‌بویه. تهران: سمت.
  17. خواندمیر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین. (1380). حبیب السیر. تهران: خیام.
  18. خوافی، فصیح. (1386). مجمل فصیحی. تصحیح محسن ناجی نصرآبادی. تهران: اساطیر.
  19. دسوقی، احمد محمد. (2020). «نقود جدیده توشق لتاریخ ثوره رافع بن هرثمه (283-268ق/ 896-882م)». مرکز المسکوکات الاسلامیه. (شماره 3)، 46-27.
  20. دسوقی، احمد محمد. (2021). «مسکوکات منصور بن شرکب امیر نیسابور (269ق/882م)». کلیه الاثار. (شماره 24)، 109-95.
  21. زرین‌کوب، عبدالحسین. (1373). تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران: امیرکبیر.
  22. طبری، محمد بن جریر. (1387ق). تاریخ الرسل و الملوک. تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم. بیروت: دارالتراث.
  23. طهماسبی، سلمان. (1383). «صعالیک خراسان و نقش آن‌ها در تحولات سیاسی ایران». ادبیات و زبان­ها. (شماره 4)، 96-81.
  24. عوفی، سدیدالدین محمد. (1359). متن انتقادی جوامع الحکایات و لوامع الروایات. جزء اول-قسم دوم. تصحیح امیر بانو مصفا. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  25. فروزانی، سید ابوالقاسم. (1378). «خدعه عباسیان در سقوط صفاریان». رشد آموزش تاریخ. (شماره 1)، 17-10.
  26. گردیزی، ابی سعید عبدالحی بن الضحاک بن محمود. (1363). زین الاخبار. مصحح عبدالحی حبیبی. تهران: دنیای کتاب.
  27. مستوفی، حمدالله. (1364). تاریخ گزیده. مصحح عبدالحسین نوایی. تهران: امیرکبیر.
  28. مصفا، مظافر. (1353). «تاریخ خراسان». دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. (شماره 3-2)، 58-35.
  29. مقدسی، مطهر بن طاهر. (بی­تا). البداء و التاریخ. بورسعید: مکتبه الثقافه الدینیه.
  30. ناشناس. (1366). تاریخ سیستان. مصحح ملک‌الشعرای بهار. تهران: پدیده خاور.
  31. ناشناس. (بی‌تا). مجمل التواریخ و القصص. تحقیق ملک الشعراء بهار. تهران: کلاله خاور.
  32. نرشخی، ابی بکربن محمد بن جعفر. (1335). تاریخ بخارا. مصحح مدرس رضوی. تهران: توس.
  33. نفیسی، سعید. (1335). تاریخ خاندان طاهری. تهران: اقبال و شرکاء.
  34. هروی، جواد. (1393). تاریخ سامانیان (عصر طلایی ایران بعد از اسلام). تهران: امیرکبیر.