TY - JOUR ID - 152233 TI - بررسی ساختار کالبدی-فضایی کاروانسراهای مسیر جاده ابریشم در خراسان بزرگ JO - پژوهشنامه خراسان بزرگ JA - JGK LA - fa SN - 2251-6131 AU - مهیمنی, مهلا AU - نبوی, فائزه AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشکده معماری، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران AD - استادیار، گروه معماری، موسسه آموزش عالی بینالود، مشهد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 13 IS - 48 SP - 113 EP - 134 KW - کاروانسرا KW - جاده ابریشم KW - خراسان KW - ساختار کالبدی KW - سازماندهی فضایی DO - 10.22034/jgk.2022.308605.0 N2 - نیاز به وجود یک سرپناه از گذشته تا به امروز باعث شده است انسانها همواره در طول سفر نیز از آن غافل نباشند.کاروانسراها از جمله بناهای قدیمی بین راهی و منزلگاه امن برای کاروانیان در مسیرهای مهم بازرگانی ـ زیارتی ایران بوده اند.بسیاری از کاروانسراها را می‌توان از نظر شیوه ساختمانی از شاهکارهای معماری و هنری زمان خود دانست.ابهامات متعددی در چگونگی تحولات ساختاری و فضایی این بناهای ارزشمند در ادوار مختلف تاریخی وجود دارد و از این رو بررسی شیوه‌ی‌‌ طراحی آنها ضرورت دارد. در پژوهش حاضر به معرفی ویژگی های کالبدی و ساختاری چند نمونه از کاروانسرا های واقع در شاهراه ابریشم ( سرخس-سبزوار) پرداخته و آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهیم.بر این اساس،سوالات اصلی مقاله به شرح زیر مطرح می‌شوند:-ساختار کالبدی کاروانسراهای مورد نظر چگونه است؟-عناصر کالبدی و فضایی موثر در کاروانسرا‌های خراسان در مسیر ابریشم کدام اند؟لذا تحقیق انجام شده مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی تدوین شده است، نوع این تحقیق کاربردی و از نظر روش،تفسیری- تاریخی می باشد به این صورت که مشاهدات و برداشتهای اولیه از کاروانسراهای مورد نظر انجام شده و در ادامه با توجه به مطالب گرد‌‌ آمده به بررسی برخی از مشخصات معماری این کاروانسراها در دوره‌های مختلف پرداخته می شود.در نهایت این بناها در نظام توده -فضا،ساختار کالبدی-فضایی، سلسله مراتب فضایی و فضای پر-خالی بررسی می گردد که می تواند به عنوان ارائه راهکارهایی جهت طراحی مجتمع های بین راهی با هدف رفع نیازهای مردم جامعه و ایجاد فضایی مطلوب از گذشته تا به امروز یاری برساند. UR - https://jgk.imamreza.ac.ir/article_152233.html L1 - https://jgk.imamreza.ac.ir/article_152233_1f8f639b1b133d57cc681386d99c5137.pdf ER -