TY - JOUR ID - 149016 TI - اثرات اجرای طرح‌های توسعه شهری در تخریب مکان‌های باارزش شهر زیارتی-گردشگری مشهد JO - پژوهشنامه خراسان بزرگ JA - JGK LA - fa SN - 2251-6131 AU - فرهادی بلقور, جواد AU - توانگر, معصومه AD - دانش‌آموخته دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران AD - استادیار، گروه مدیریت و برنامه ریزی گردشگری، پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی، مشهد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 13 IS - 46 SP - 71 EP - 84 KW - تحلیل فضایی KW - مکان با ارزش KW - گردشگری KW - رویکرد انتقادی KW - مشهد DO - 10.22034/jgk.2022.314431.1002 N2 - در تمامی کشورهای دنیا، مدیریت شهری یکی از نیروهای پویایی شهر است. در این میان، انواع طرح‌های توسعه شهری از مهم‌ترین ابزارهای مداخله مدیریت شهری به نمایندگی از حاکمیت می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل اثرات اجرای طرح‌های توسعه شهری بر مکان‌های باارزش تاریخی-هویتی شهر مشهد، علل تغییر کاربری و تخریب بافت تاریخی و ابنیه باارزش و ارزیابی مجموعه اقدامات و پروژه‌های شهری انجام‌شده در بخش مرکزی شهر مشهد تدوین گردیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است که در بخش تحلیل فضایی از روش تفسیر بصری عکس‌های هوایی قدیمی و تصاویر ماهواره‌ای با رزولوشن 5/0 متر استفاده شده است. چهارچوب تحلیلی پژوهش با تأکید بر مفاهیم سه‌گانه لوفور از ابعاد فضا، شامل پرکتیس فضایی، فضای بازنمایی، خصوصاً بازنمایی فضایی شکل گرفته است. نتایج نشان می‌دهد، سیاست‌ها و طرح‌های شهری اجراشده در بخش مرکزی شهر مشهد، به هویت تاریخی آن آسیب جدی زده است. شیوه بازنمایی هویت‌زدای حاکم بر این فضا، قادر به حفظ بافت تاریخی، حتی به‌صورت تک بنا نیز نبوده و موجب جمعیت‌زدایی و کارکردزدایی بافت‌های تاریخی شهر مشهد و از بین رفتن مفهوم محله در این مناطق کهن شده است. تأکید بر حفاظت از لکه‌های باقی‌مانده بافت تاریخی، تلاش در نگاه‌داشت جمعیت بومی، بازآفرینی و احیاء محلات تاریخی، ایجاد تعادل بین حفاظت و توسعه در طرح‌ها و اقدامات مدیریت شهری و کاربری‌بخشی ابنیه از طریق فعالیت‌های فرهنگی مانند گردشگری، راهبردهای قابل‌پیشنهاد برای آیندۀ چنین پهنه‌هایی می‌باشند. UR - https://jgk.imamreza.ac.ir/article_149016.html L1 - https://jgk.imamreza.ac.ir/article_149016_00b4bca77db28970626915dcdd1ca73a.pdf ER -