The Research on location of the name Dast-gardan area in Tabas, South Khorasan province, on the basis of written evidence historical

Document Type : تاریخ شهرسازی خراسان بزرگ

Authors

1 PhD student, Department of Archaeology, Faculty of Art and Architecture, Bo Ali Sina University, Hamadan, Iran.

2 Professor, Department of Archaeology, Faculty of Art and Architecture, Bo Ali Sina University, Hamadan, Iran.

Abstract

In the historical sources of the Islamic period, the Dast-gardân region lies in the geographical area of Quhistan and north of Tabas Gilaki. Although the geographical names of many cities named Dast-gerd are mentioned, however, the word Dast-gardân as a special place name is unique to one of the parts of Tabas city. The word»dast(a)gird« is a Pahlavi word meaning "farmland" or "house with a fence". The study intends to study the geographical geography of the region as well as of the word » Dast-gardân«, the search for the name of the region. Due to the lack of research and non-scientific activities in this area, the importance of this research is expressed. The method used in this research is of a historical-analytical type. The findings of this study are based on field studies and library resource studies. The results of the research show that the security structure and the strategic conditions of the region as well as the root-meanings of the word »Dast-gardân«, with the security structures such as the castles, have caused the name to be named on the target area.

Keywords

References

  1. ابن‌حوقل، ابی‌القاسم. (1366). صوره‌الارض. ترجمه جعفر شعار، تهران: امیرکبیر.
  2. احدیان، محمدمهدی. (1388).«بررسی ریشه‌شناختی دو جای‌نام در استان همدان (نهاوند و آدراپانا)». پژوهش زبان و ادبیات فارسی. (شماره 15)، 159-174.
  3. استرویوا، لودمیلا ولادیمیرونا. (1371). تاریخ اسماعیلیان در ایران: سده‌های 7-5 هجری (13-11 میلادی). ترجمه پروین منزوی. تهران: اشاره.
  4. اشپولر، برتولد. (1379). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ترجمه مریم میراحمدی. ج2. تهران: علمی فرهنگی.
  5. اقبال‌آشتیانی، عباس. (1388). تاریخ مغول (از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری). تهران: امیرکبیر.
  6. امینی، محمود. (1385). جغرافیای تاریخی شهرستان طبس. یزد: نیکو روش.
  7. اوری، پیتر. (1389). تاریخ ایران کمبریج، از نادرشاه تا زندیه. ج7، قسمت اول. ترجمه تیمور قادری. تهران: مهتاب.
  8. آلتهایم، فرانتس؛ و روت استیل. (1391). تاریخ اقتصاد دولت ساسانی. ترجمه هوشنگ صادقی. تهران: علمی و فرهنگی.
  9. آور‌زمانی، فریدون. (1393). هنر ساسانی. تهران: پارینه.
  10. باستانی‌پاریزی، محمدابراهیم. (1374). تاریخ کرمان. ‌تصحیح تاریخ وزیری. تهران: علمی.
  11. بافقی‌ مستوفی یزدی، محمد مفید بن نجم‌الدین محمود. (1391). مسمی به مختصر مفید در احوال بلاد ایران. مشهد: آستان قدس رضوی.
  12. بلاذری، احمد بن یحیی. (1364). فتوح البلدان. ترجمه آذرتاش آذرنوش. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  13. بی‌نام. (1354). «واژه‌های پارسی در زبان تازی». دانشکده ادبیات و علوم انسانی. (شماره 92-91)، 365-396.
  14. بی‌نام. (1381). تاریخ سیستان. تصحیح محمد‌تقی ‌بهار (ملک‌الشعرا). تهران: معین.
  15. پاپلی‌یزدی، محمدحسین. (1367). فرهنگ آبادی‌ها و مکان‌های مذهبی کشور. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
  16. پطروفشکی، ایلیاپائولوویچ. (1354). نهضت سربداران خراسان. ترجمه کریم کشاورز. تهران: پیام.
  17. پیگولوسکایا. ن. (1387). شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان. ترجمه عنایت‌الله رضا. تهران: علمی و فرهنگی.
  18. جعفری، فرشید؛ و همکاران. (1392). «تحلیلی بر بافت اجتماعی قهستان از ورود اسلام تا پایان قرن پنجم هجری». پژوهشنامه خراسان بزرگ. (شماره 14)، 9-25.
  19. جیهانی، ابوالقاسم بن احمد. (1368). اشکال العالم. ترجمه علی بن عبدالسلام کاتب. مشهد: آستان قدس رضوی.
  20. حافظ‌ابرو، شهاب‌الدین عبدالله خوافی. (1373). زبده التواریخ. مقدمه، تصحیح و تعلیقات سید کمال حاج سید جوادی. ج1. تهران: اطلاعات.
  21. حکمت‌یغمایی، عبدالکریم. (1392). «زندگی اقتصادی و شیوه معیشت مردم خور و بیابانک در اواخر عصر قاجاریه». پیام بهارستان. (شماره 1)، 254- 223.
  22. حموی، یاقوت بن عبدالله. (1383). معجم البلدان (برگزیده مشترک یاقوت حموی). ترجمه محمد پروین ‌گنابادی، ج2، تهران: امیرکبیر.
  23. دهخدا، علی‌اکبر. (1354). لغت‌نامه. ج15. تهران: دانشگاه تهران.
  24. ریاضی، غلامرضا. (1316). «تاریخچه طبس». سالنامه شرق ایران. (شماره 1)، 99-118.
  25. ریاضی، غلامرضا؛ و سعید نفیسی. (1394). طبس‌پژوهی، بیست‌وهفت جستار دربارۀ تاریخ و تمدن طبس. به اهتمام محمدباقری. مشهد: آبی.
  26. شهیدانی، شهاب؛ و فرشید جعفری. (1395). «بازخوانی و گونه‌شناسی معماری ایالت قهستان از قرن سوم تا پایان قرن پنجم هجری». پژوهشنامه خراسان بزرگ. (شماره 24)، 43-60.
  27. صاحبی‌بزاز، منصوره؛ و احمد تندی. (1396). «بررسی عوامل مؤثر در گسترش شهرهای خراسان بزرگ بین سده‌های سوم تا هفتم هجری‌قمری». پژوهشنامه خراسان بزرگ. (شماره 27)، 15-28.
  28. صفری، مهدی. (1389). «بررسی راهکارها و شیوه‌های مداخله در بهسازی و ساماندهی بافت‌های فرسوده و مسئله‌دار شهری، با استفاده از GIS نمونه موردی». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. زنجان: دانشگاه زنجان.
  29. صنیع‌الدوله، محمدحسن (اعتمادالسلطنه). (1367). مطلع‌الشمس: در تاریخ و جغرافیای مشروح بلاد و اماکن خراسان. تهران: آبان.
  30. طاهری، عبدالمحمد. (1381). فارسنامه دوم: شناختی تاریخی، فرهنگی، اقتصادی. ج1. شیراز: امیدواران.
  31. عریان، مرضیه. (1374). «شهرهای اسلامی». مجموعه مقالات کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران ارگ بم-کرمان. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
  32. عنانی، بهرام. (1394). گزارش مقدماتی بررسی باستان‌شناسی بخش دستگردان شهرستان شهر طبس. منتشرنشده. بیرجند: میراث فرهنگی خراسان جنوبی، حوزه پژوهشی.
  33. فروغ‌بخش فسایی، احمد. (1380). «وزارت در عهد مغول». رشد آموزش تاریخ. (شماره 6)، 15-20.
  34. فرهنگ آبادی‌های استان یزد. (1390). فرهنگ آبادی‌های شهرستان طبس. تهیه و تدوین رضا ولی‌زاده، مسعود سلمان روغنی و مجتبی خضری. یزد: مرکز آمار ایران.
  35. فرهنگ جغرافیایی ایران. (1329). آبادی‌ها. ج9. استان نهم. دایره جغرافیایی ستاد ارتش. تهران: ارتش.
  36. فرای، ر. ن. (1363). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمه مسعود رجب‌نیا. تهران: سروش.
  37. فریر، رانلد. (1380). تاریخ ایران، دوره صفویان. پژوهشی از دانشگاه کمبریج. ترجمه یعقوب آژند. تهران: جامی.
  38. فکوهی، ناصر. (1383). انسان‌شناسی شهری. تهران: نشر نی.
  39. قبادیانی‌بلخی، ناصرخسرو. (1354). سفرنامه ناصرخسرو. تهران: انجمن آثار ملی ایران.
  40. کاتب، احمد ‌بن ‌حسین ‌بن ‌علی. (1386). تاریخ جدید یزد. به‌کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر.
  41. کتابخانه مجلس. (1396). بخش اسناد خطی فارسی. تهیه مدارک توسط نگارندگان 05/03/1396.
  42. لسترنج، گای. (1383). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های شرقی. ترجمه محمود عرفان. تهران: علمی و فرهنگی.
  43. محمدی ملایری، محمد. (1379). تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی. ج1. تهران: توس.
  44. محمودی‌نسب، علی‌اصغر؛ و همکاران. (1400). «تحلیل و تاریخ‌گذاری نسبس مجموعه بین‌راهی چهل پایه شهرستان طبس». پژوهشنامه خراسان بزرگ. (شماره 45)، 61-77.
  45. مستوفی‌‌‌قزوینی، حمدالله ‌بن ‌ابی‌بکر. (1362). نزهه‌القلوب. تصحیح گای لسترنج. به‌اهتمام محمد دبیرسیاقی. تهران: طهوری.
  46. معین، محمد. (1364). فرهنگ فارسی معین. ج1. تهران: سپهر.
  47. مک گر‌گور، کلنل سی. ام. (1366). شرح سفری به ایالت خراسان. ترجمه مجید مهدیزاده. ج1. مشهد: آستان قدس رضوی.
  48. مکنزی، د. ن. (1379). فرهنگ کوچک زبان پهلوی. ترجمه مهشید میرفخرایی. تهران: سمت.
  49. مقدسی، ابوعبدالله محمدبن احمد. (1361). احسن‌التقاسیم فی معرفه‌الاقالیم. ترجمه علینقی منزوی. ج2. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
  50. مهندسین مشاور کریاس بنا. (1378). طرح هادی شهر عشق‌‌آباد. شهرداری عشق‌آباد.
  51. نایینی (صفاء‌السلطنه)، میرزاعلی‌خان. (1366). گزارش کویر. به‌کوشش محمد گلبن. تهران: اطلاعات.
  52. هدین، سون. (1353). کویرهای ایران. ترجمه پرویز رجبی. تهران: توکا.
  53. یغمایی، حبیب. (1339). «طبس». مجله ادبیات و زبان‌ها. (شماره 152)، 592-599.
  54. Dhabhar, B.N. (1955). "Pahlavi DASGTART". Essays on Iranian Subject. (vol 7), 354-355.
  55. Durand-Guédy, David (2015). Pre-Mongol Khurasan. A Historical Introduction. History. Geography, Archaeology and Material Culture. (vol 29).
  56. Marsh, Ben. (1987). Continuity and Decline in the Anthracite Towns of Pennsylvania. (vol 77), 337-352.
  57. Powicke, Armstrong, Mawer, Stenton and Dickins, The Place- Name of Cumberland. (1953). in the English Historical Review. 49–75
  58. Skalmowski, W. (1993). "On Middle Iranian DSTKRT (Y), Medioiranica". Proceedings of the International Colloquium organized by the Katholieke Universiteit Leuven from the 21st to the 23rd May 1990. eds. W. Skalmowski and Tongerloo, Peeters, Leuven. (vol 49), 452-455.
  59. URL1: www.googleEarth.com, (access date: 08/01/2017, 15:15Pm).
Journal of Great Khorasan
Volume 13, Issue 49
August 2023
Pages 33-50

Files

History

  • Receive Date: 10 February 2022
  • Revise Date: 16 June 2022
  • Accept Date: 16 October 2022

Share

How to cite

Statistics