The change of Khorasan and Transoxiana land ownership from arrival of Islam to the end of Umayyed

Document Type : جغرافیای تاریخی خراسان بزرگ

Authors

1 PhD student in History of Islamic Iran, Faculty of Literature and Humanities, Ferdowsi University Mashhad, Mashhad.Iran

2 Professor, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, Ferdowsi University Mashhad ,Mashhad. Iran

Abstract

The fall of the Sasanian is one of the important events of Iran history which led to major developments such as change of religion, culture, political structure, demographic composition and land ownership. Meanwhile, the change in land ownership, which was considered the economic pillar of society and was based on tribute and taxes, was great importance because it affected various aspects of economic and social life of people. Khorasan and Transoxiana, the most important northeastern states of Iran, where most affected by the change in land ownership. So far, however, much research has been done on the consequences of the Arab invasion of Iran, including Khorasan and Transoxiana, but independent research on the causes and factors affecting the change of land ownership in Khorasan and Transoxiana, the method of change and its results has not been done. Therefore, in this research, an attempt has been made to answer the above questions by relying on primary sources and by descriptive-analytical research method. It seems that the type of land ownership before the conquests, how to conquer the land and the motivation of the Arabs to settle in the conquered areas each played a role in how to change land ownership.

Keywords

Main Subjects


  1. آلتهایم، فرانتس؛ و همکاران. (1382). تاریخ اقتصادی دولت ساسانی. ترجمه هوشنگ صادقی. ویراستار مجید جلیلوند، تهران: علمی و فرهنگی.
  2. الریس، ضیاءالدین. (1373). خراج و نظام­های مالی دولت‌های اسلامی. ترجمه فتحعلی اکبری. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  3. اکبری، امیر. (1388). «فتح خراسان و مهاجرت قبایل عرب به این سرزمین». پژوهش­نامه تاریخ. (شماره 17)، 17-1.
  4. ابن‌اعثم کوفی، محمد بن علی. (1372). الفتوح. ترجمه محمد بن احمدمستوفی هروی. تهران: انقلاب اسلامی.
  5. ابن‌اثیر، علی ابن محمد. (1371). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران. ترجمه عباس خلیلی و ابوالقاسم حالت. تهران: موسسه مطبوعاتی علمی.
  6. ابن‌فقیه، احمد بن محمد بن اسحاق همدانی. (1349). البلدان. ترجمه ح. مسعود. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  7. ابن‌فقیه، احمد بن محمد بن اسحاق همدانی. (1416). البلدان. بیروت: عالم.
  8. ابن‌فندق، علی بن زید البیهقی. (1361). تاریخ بیهق. تهران: کتابفروشی فروغی.
  9. ابن‌رسته، احمد بن عمرو. (1365). الاعلاق النفیسه. ترجمه حسین قره­چانلو. تهران: امیرکبیر.
  10. ابن‌مسکویه، احمدبن علی. (1369). تجارب­الامم. ترجمه ابوالقاسم امامی و علی‌نقی منزوی. تهران: سروش.
  11. ابویوسف، یعقوب بن ابراهیم. (1399). الخراج. ترجمه سید محمدرحیم ربانی­زاده. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  12. اسفزاری، معین‌الدین محمدالزمجی. (1961). روضات­الجنات فی اوصاف مدینه هرات. تصحیح محمد اسحاق، بمبئی: مطبعه رپا سری.
  13. اصطخری، ابواسحاق ابراهیم. (1340). مسالک و الممالک. به‌اهتمام ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  14. بارتولد و.و. (1366). ترکستان نامه، ترکستان در عهد هجوم مغول. ترجمه کریم کشاورز. تهران: آگاه.
  15. بلاذری، احمد بن یحیی. (1337). فتوح البلدان. ترجمه محمد توکل. تهران: نقره.
  16. بلعمی، ابوعلی. (1368). تاریخ­نامه طبری. تصحیح محمد روشن. تهران، نشر نو.
  17. بلینتسکی، آ. (1364). خراسان و ماوراءالنهر (آسیای میانه). ترجمه پرویز ورجاوند. تهران: گفتار.
  18. ترکمنی‌آذر، پروین. (1387). «تحلیلی بر قراردادهای صلح مسلمانان با ایرانیان (دوره فتوحات اسلامی تا پایان دوره امویان)». جستارهای تاریخی (فرهنگ). (شماره 4)، 58-110.
  19. ترکمنی‌آذر، پروین. (1385). «عرب تباران خراسان و نقش آنان در سقوط امویان». جستارهای تاریخی (فرهنگ). (شماره 60)، 1-23.
  20. پورشریعتی، پروانه. (1398). افول و سقوط شاهنشاهی ساسانی اتحادیه ساسانی- پارتی و فتح ایران به دست عرب­ها. ترجمه آوا واحدی نوایی، تهران: نشر نی.
  21. جیهانی، ابوالقاسم بن احمد. (1368). اشکال العالم. ترجمه علی بن عبدالسلام کاتب، با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری، مشهد: به نشر.
  22. چوکسی، جمشید کرشاسپ. (1393). ستیز و سازش زرتشتیان مغلوب و مسلمانان غالب در جامعه ایران نخستین سده­های اسلامی. ترجمه نادر میرسعیدی. تهران: ققنوس.
  23. ناشناس، (1362). حدود العالم من المشرق الی مغرب. به‌کوشش منوچهر ستوده. تهران: کتابخانه طهوری.
  24. ثعالبی‌نیشابوری، عبدالملک بن محمد بن اسماعیل. (1368). تاریخ ثعالبی مشهور به غرر اخبار ملوک فرس و سیرهم. ترجمه محمد فضائلی. تهران: نقره.
  25. طبری، محمد بن جریر. (1375). تاریخ طبری. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: اساطیر.
  26. صفی­الدین عبدالله. (1350). فضائل بلخ. ترجمه فارسی عبدالله محمد بن محمد بن حسین حسینی بلخی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  27. دهقان­پور، زهره؛ و علی بیات. (1390). «پیامدهای اجتماعی مهاجرت قبایل عرب به ایران». تاریخ و تمدن اسلامی. (شماره 14)، 3-23.
  28. رحمان­زاده هروی، محمد. (1396). نگاهی تازه به شیوه تولید زمین­داری در ایران از آغاز تا دوران مغول. تهران: اختران.
  29. زرشناس، زهره. (1381). «القاب زنان اشرافی در نوشته­های سغدی». نامه فرهنگستان. (شماره 4)، 84-76.
  30. زمانی‌محجوب، حبیب؛ و کوروش صالحی. (1390). «جغرافیای تاریخی سغد در دوره اسلامی». پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی. (شماره 2)، 53-77.
  31. فرای، ریچارد. (1377). میراث باستانی ایران. ترجمه مسعود رجب­نیا، تهران: علمی و فرهنگی.
  32. فرای، ریچارد. (1384). بخارا: دستاورد قرون‌وسطی. ترجمه محمود محمودی. تهران: علمی و فرهنگی.
  33. فرای، ریچارد. (1363). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمه مسعود رجب­نیا. تهران: سروش.
  34. شیخ­نوری، محمد امیر. (1388). تاریخ اسلام در آسیای مرکزی تا حمله مغول. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  35. کوهستانی‌اندرزی، حسین؛ و جواد نیستانی. (1397). «بازتاب ساختار سیاسی-اجتماعی بر روند سکونت توس کهن در اواخر دوره ساسانی و اوایل اسلامی». پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی. (شماره 2)، 58-104.
  36. گردیزی، ابوسعید عبدالحی بن ضحاک ابن محمود. (1363). زین­الاخبار. تصحیح عبدالحی حبیبی. تهران: دنیای کتاب.
  37. ماوردی، علی بن محمد. (1383). آیین حکمرانی. ترجمه و تحقیق حسین صابری. تهران: علمی و فرهنگی.
  38. موسوی، سید احمد و علیرضا رحیمی. (1388). «بررسی تاریخی بخارا و سمرقند از ورود مسلمین تا پایان عهد امویان (41-132ه.ق.)». پژوهشنامه تاریخ. (شماره 16)، 173-194.
  39. محمودآبادی، اصغر؛ و سید مسعود شاهمرادی. (1391)، «مهاجرت قبایل عرب به آسیای مرکزی و پیامدهای آن در قرون اولیه هجری». فصلنامه تاریخ اسلام. (شماره 2)، 150-113.
  40. مفتخری، حسین؛ و همکاران. (1393). «پیامدهای اجتماعی مهاجرت قبایل عرب به خراسان در قرون نخستین اسلامی». فصلنامه تاریخ اسلام. (شماره 4)، 145-169.
  41. مقدسی، محمد بن احمد. (1361). احسن­التقاسیم فی معرفه­الاقالیم. ترجمه علینقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
  42. مهدی­الخطیبی، عبدالله. (1357). بنی‌امیه در خراسان. ترجمه باقر موسوی. تهران: توکا.
  43. نرشخی، ابی بکر محمد بن جعفر. (1363). تاریخ بخارا. مصحح مدرس رضوی. تهران: توس.
  44. یاقوت‌حموی، یاقوت بن عبدالله. (1383). معجم­البلدان. ترجمه علینقی منزوی. تهران: سازمان میراث فرهنگی.
  45. یعقوبی، احمد بن اسحاق. (1382). تاریخ یعقوبی. ترجمه محمدابراهیم آیتی. تهران: علمی و فرهنگی.
  46. یعقوبی، احمد بن اسحاق. (1356). البلدان. ترجمه محمدابراهیم آیتی. تهران: ترجمه بنگاه ترجمه و نشر کتاب.