تحلیل پیروزی حملات محمود غزنوی ازپایگاه خراسان بزرگ به هندوستان؛ بر اساس مولفه‌های مفهومی مدل سوآت

نوع مقاله : جغرافیای تاریخی خراسان بزرگ

نویسندگان

1 عضوهیات علمی گروه تاریخ سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناس ارشد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

حملات مکرر محمود غزنوی از سرزمین خراسان بزرگ، به سرزمین‌ هندوستان باعث شده تا به نوعی شخصیت و سلطنت وی تحت‌الشعاع حملاتش به هندوستان قرار بگیرد. به اهمیت این موضوع است که پرداخت به مسأله رویارویی‌های سلطان محمود با هندوها از زوایا و رویکردهای گوناگون طلبیده و ضرورت پیدا می‌کند. در پژوهش حاضر، رویارویی‌های سلطان محمود با حاکمیت‌های محلی هندوستان، پس از تسلط وی بر سرزمین‌های خراسان بزرگ، مورد واکاوی و بررسی قرار می‌گیرد و در یک نمای کلی، نبردهای سلطان محمود را با توجه به مؤلفه‌های مؤثر در سرنوشت و نتایج جنگها بویژه چهار مفهوم نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیها مورد تببین و تحلیل قرار گرفته می‌شوند. روش به کار رفته در پژوهش به صورت توصیفی‌ـ تحلیلی با بهره‌گیری از نظریه تحلیل سوات ( SWOT ) است. به نظر می‌رسد در نبردهای سلطان محمود غزنوی با هندوها یکسری مؤلفه‌های داخلی و خارجی تأثیرگذار در نبردها وجود داشته که در به ثمرنشاندن پیروزی‌های سلطان محمود نقش بسزائی داشته‌اند. دستاورد مهم پژوهش چنین حاصل آمد که سلطان محمود پس از غلبه بر خراسان، برای تداوم این سلطه نیاز به فتح سرزمین‌های جدید و ثروتمند داشت که این مهم با حمله به هندوستان فراهم می‌آمد. وی در این فتوحات از یکسری نقاط قوت برخوردار بوده که در شرایط جنگی توانسته بود به وسیله آنها، نقاط ضعف و تهدیدات را پوشش و رفع کند و از سوی دیگر فرصت‌های مناسب برای خود فراهم کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

تبیین و تحلیل رویارویی‌های محمود غزنوی از خراسان بزرگ با هندوها

چکیده [English]

حملات مکرر محمود غزنوی از سرزمین خراسان بزرگ، به سرزمین‌ هندوستان باعث شده تا به نوعی شخصیت و سلطنت وی تحت‌الشعاع حملاتش به هندوستان قرار بگیرد. به اهمیت این موضوع است که پرداخت به مسأله رویارویی‌های سلطان محمود با هندوها از زوایا و رویکردهای گوناگون طلبیده و ضرورت پیدا می‌کند. در پژوهش حاضر، رویارویی‌های سلطان محمود با حاکمیت‌های محلی هندوستان، پس از تسلط وی بر سرزمین‌های خراسان بزرگ، مورد واکاوی و بررسی قرار می‌گیرد و در یک نمای کلی، نبردهای سلطان محمود را با توجه به مؤلفه‌های مؤثر در سرنوشت و نتایج جنگها بویژه چهار مفهوم نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیها مورد تببین و تحلیل قرار گرفته می‌شوند. روش به کار رفته در پژوهش به صورت توصیفی‌ـ تحلیلی با بهره‌گیری از نظریه تحلیل سوات ( SWOT ) است. به نظر می‌رسد در نبردهای سلطان محمود غزنوی با هندوها یکسری مؤلفه‌های داخلی و خارجی تأثیرگذار در نبردها وجود داشته که در به ثمرنشاندن پیروزی‌های سلطان محمود نقش بسزائی داشته‌اند. دستاورد مهم پژوهش چنین حاصل آمد که سلطان محمود پس از غلبه بر خراسان، برای تداوم این سلطه نیاز به فتح سرزمین‌های جدید و ثروتمند داشت که این مهم با حمله به هندوستان فراهم می‌آمد. وی در این فتوحات از یکسری نقاط قوت برخوردار بوده که در شرایط جنگی توانسته بود به وسیله آنها، نقاط ضعف و تهدیدات را پوشش و رفع کند و از سوی دیگر فرصت‌های مناسب برای خود فراهم کند.