تحلیلی بر میزان تأثیر ایجاد شهرهای شبه جهانی در سواحل جنوب ایران برافزایش قدرت ملی و ژئوپلیتیک کشور

در فرآیند جهانی‌شدن و ایجاد تغییرات ماهوی در ساختارهای مختلف جوامع، کشورها و ملل مختلف درصدد کاهش اثرات منفی و افزایش میزان استفاده از فرصت‌های حاصل از این فرآیند هستند. بدین ترتیب کشورهای مختلف قصد بر استفاده از مزایای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیستمی و... در شرایط نوظهور را داشته و از این طریق، افزایش قدرت ملی و ژئوپلیتیکی خود را پیگیری می‌نمایند. شهرهای سواحل جنوب ایران، به دلیل استقرار فضایی در منطقه ژئوپلیتیکی خلیج‌فارس، از قابلیت‌ها و توانمندی‌های ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی مهمی برخوردار هستند. این سواحل با دارا بودن ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی فوق‌العاده اقتصادی، امنیتی، دسترسی، ارتباطات منطقه‌ای و بین‌المللی، واجد کارکردهای تولیدکننده قدرت ملی و ژئوپلیتیک در کشور می‌باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر می‌کوشد تا تأثیر ایجاد شهرهای شبه جهانی در سواحل جنوب را بر افزایش قدرت ملی و ژئوپلیتیک مورد ارزیابی و تحلیل قراردهد. نوع تحقیق بر اساس ماهیت، توصیفی-تحلیلی و بر مبنای هدف، کاربردی است. در گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه‌ای) مبتنی بر نظر خبرگان استفاده گردید. از آزمون کولموگروف اسمیرنف جهت آزمون نکویی برازش و تعیین نحوه توزیع جامعه آماری بهره‌گیری شد و با توجه به نرمال بودن نمونه‌ها، از آزمون رگرسیونی پیرسون جهت تعیین همبستگی و از آزمون فرید من جهت تعیین شدت تأثیر استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان همبستگی بین متغیرهای توسعه قدرت ملی و ژئوپلیتیک و ابعاد اقتصادی-تجاری، مدیریتی-حکومتی-سیستمی، فناوری اطلاعات، اجتماعی-فرهنگی، زیربنایی، حمل‌ونقل و ارتباطات فضایی، سیاسی- نظامی- امنیتی، مکانی-زیست‌محیطی به ترتیب برابر اعداد (0.863)، (0.718)، (0.698)، (0.723)، (0.799)، (0.759)، (0.801) و (0.782) است. این نتایج نشان‌دهنده وجود همبستگی بالا بین ابعاد هشتگانه شهرهای شبه جهانی و متغیر قدرت ملی و ژئوپلیتیک است. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد که  ابعاد اقتصادی و سیاسی در اولویت نخست تأثیرگذاری بر ایجاد شهرهای شبه جهانی قرار دارند. درنهایت معادله رگرسیونی چند متغیره بر اساس یافته‌های پژوهش ارائه گردید.