2024-03-29T11:54:06Z
https://jgk.imamreza.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=18897
پژوهشنامه خراسان بزرگ
jgk
2251-6131
2251-6131
1392
4
11
نقش ایوان در معماری بوم گرای روستایی (روستای کنگ- خراسان)
ناجیه
ابویسانی جغتایی
امیراحمد
امینیان
خسرو
صحاف
هر کجا که تنوع طبیعی و انسانی تحت تاثیر تاریخ قرار می گیرد. نوعی الگوی زندگی منحصر بفرد و پدید آورنده معماری بومی شکل می گیرد. طرح های بومی، بناهای سنگی و ایوانهایی با ستونهای نگهدارنده چوبی و سقفهای تیرپوش در روستاهای کوهپایه ای استان خراسان رضوی، همه و همه یادآور معماری گذشته سرزمینمان و بناهای باستانی همچون تخت جمشید و... می باشند. این عناصر فضاهای زنده ای را بوجود می آورند که کاملاً منطبق بر نیاز و فرهنگ منطقه خلق شده اند و جای بسی تأمل دارند. از این رهگذر به معرفی معماری خانه های کوهپایه ای و بطور خاص بررسی عنصر ایوان بعنوان مشخصه معماری بومی منطقه در روستاهای کوهپایه ای کنگ،از توابع بخش طرقبه می پردازیم. تحقیق پیش رو حاصل مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی و ثبت مشاهدات و برداشتهای نگارنده از معماری روستا می باشد.
2013
08
23
https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137751_9a14eb53f63d6ab6198942b56c39962b.pdf
پژوهشنامه خراسان بزرگ
jgk
2251-6131
2251-6131
1392
4
11
بررسی باستان شناختی بر تدفینهای سنگی بلوچستان (جنوب شرق ایران)
روح الله
شیرازی
علیرضا
عسکری چاوردی
سامان
فرزین
پژوهش های باستان شناسی نشانگر آن است که نوعی از تدفین سنگی در منطقه جنوب و جنوب شرقی ایران و جنوب غرب شبه قاره هند (بلوچستان پاکستان) رواج داشته است. در بررسی های باستان شناسی جدید که در جنوب مکران (نیکشهر و چابهار) انجام شده،نمونه های فراوانی از این نوع تدفین را آشکار ساخته است. در بین محوطه های شناسایی شده، بزرگترین و شاخصترین آنها محوطه دمب کوه در دشت باهوکلات می باشد. یکی از ویژگی های شاخص این قبور،تنوع در ساختار های تدفین و نیز الگوی پراکندگی آنها می باشد. از لحاظ گاهنگاری در پژوهش های موجود، این قبور را به دوره پارتیان نسبت داده اند. که این تاریخگذاری بر مبنای شواهد سکه شناسی است که اشتاین در کاوش های دهه 1930 ارائه نموده است.پژوهش حاضر با ارائه شواهد جدید باستان شناسی از قبیل: طبقه بندی ساختار قبور و گونه شناختی نمونه های سفالین به معرفی، دسته بندی و ارائه گاهنکاری نسبی این سنت تدفین می پردازد و تاریخگذاری پارتی آن را تایید می نماید.
2013
08
23
https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137752_e4d1caaea22317908f2119968c285901.pdf
پژوهشنامه خراسان بزرگ
jgk
2251-6131
2251-6131
1392
4
11
جایگاه خراسان بزرگ در ژئوپلیتیک مواد مخدر
عزت اله
عزتی
احمد
سوار رخش
پایان جنگ سرد، تأثیری عمیق و اساسی در کل الگوی امنیت بین المللی بر جای گذاشت. ظهور بازیگران جدید از یک سو و تهدیدات نوین از دیگر سوء باعث تغییر ماهیت امنیت در هزاره سوم شده است.در این راستا، تهدیداتی که مرز نمی شناسند،مانند مواد مخدر و قاچاق و مصرف آن، از اهمیت به سزایی برخوردار است،زیرا نمونه ایده آلی از یک مشکل امنیتی مرسوم است که به شدت و پیوسته امنیتی می شود، به نحوی که هم اکنون،در رده چهار بحران بزرگ جهانی دسته بندی گردیده و طبق آمارهای موجود، دومین تجارت بزرگ دنیا پس از فروش تسلیحات نظامی به حساب می آید. همین امر باعث شده تا تهدید مزبور،جنبه استراتژیکی و چند وجهی به خود گرفته، و از پیچیدگی های خاصی برخوردار شود.از جمله کانون های بزرگ کشت گیاهان تخدیری،تولید، تبدیل، توزیع و قاچاق مواد مخدر در جهان، محور هلال طلایی، شامل کشورهای افغانستان، پاکستان و ایران است که تماماً در حوزه خراسان بزرگ بوده و اهمیت ارتباطی،مواصلاتی و ترانزیتی این حوزه از دیرباز،به اضافه جریان انرژی و اطلاعات،در عین فراهم آوردن فرصتهای بسیار ارزشمند، تهدیدهای فراوانی را نیز، متوجه آن نموده است.در این میان، ایران با وجود ممنوعیت هر گونه کشت و تولید مواد افیونی، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی خود،و قرار گرفتن در مسیر مبدأ (افغانستان و پاکستان) و مقصد (ترکیه و اروپا) ترانزیت مواد مزبور، به توقف گاه قاچاق چیان تبدیل شده و این امر، مخاطرات گوناگونی را در ابعاد سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی متوجه مرزهای شرقی آن نموده است.این مقاله،با روش تحلیلی- توصیفی،و با استفاده از منابع کتابخانه ای، در پی تبیین جایگاه خراسان بزرگ در ژئوپولیتیک مواد مخدر است. یافته های مقاله،نشان دهنده ابعاد گسترده موضوع مورد نظر در این حوزه خاص بوده، و بیانگر آن است که مواد مخدر، یکی از جدی ترین و خطرناک ترین تهدیداتی است که ایران از بعد امنیت ملی با آن روبروست.
2013
08
23
پژوهشنامه خراسان بزرگ
jgk
2251-6131
2251-6131
1392
4
11
جستارهایی پیرامون پیمان سعد آباد و عوامل پیدایش آن
مهدی
فرجی
پیمان سعدآباد، پیمانی منطقه ای بود که اوضاع و احوال ناآرام قبل از جنگ جهانی دوم، میان چهار کشور همسایه افغانستان،ایران، ترکیه و عراق با پیشقدمی ایران در سال 1316 ه-ش/ 1937م. در تهران منعق شد. پیمان مذکور متعهدین را ملزم به رعایت اصول عدم تجاوزات مرزی،عدم مداخله در امور داخلی، تسویه صلح آمیز منازعات و... می نمود. بازشناسی چگونگی شکل گیری پیمان سعدآباد، تبیین هدف و عوامل مؤثر در انعقاد پیمان یاد شده، مهمترین پرسش های این مقاله می باشند. تبیین و تحلیل زمینه ها و عوامل موثر و نقش و یا عدم نقش انگلیس در شکل گیری این پیمان، مهمترین تلاش مقاله حاضر می باشد و بر مبنای بررسی های صورت گرفته، ارتباط داادن دسیسه چینی بریتانیا یا شوروی در پیشبرد پیمان سعدآباد،عاری از حقیقت است.
2013
08
23
https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137754_a2a624802fa2f1f27f0fb9c43a4e6080.pdf
پژوهشنامه خراسان بزرگ
jgk
2251-6131
2251-6131
1392
4
11
شهر قدیم جیرفت: توضیحی برای روند و چرایی متروک شدن آن با نگاهی به شهر جدید جیرفت
سیدرسول
موسوی حاجی
میثم
شهسواری
محوطه ی باستانی شهر قدیم جیرفت معروف به شهر دقیانوس با آن چنان که مردم محل می شناسند، کلنگی، محوطه ی بسیار بزرگ است که بیش از 1200 هکتار مساحت دارد. این محوطه در سمت غرب و تقریباً چسبیده به شهر کنونی جیرفت بوده است که در متون تاریخی و جغرافیایی از آن نام برده شده است. این شهر مهم ترین مرکز شهری در بخش جنوب ایالت کرمان تا دریای پارس در سده های آغازین تا میانی هجری بوده است که با نام ولایت جیرفت شناخته می شده است. نقش تاریخی و تحول ساز این شهر و منطقه ی جنوب کرمان (با مرکزیت شهر جیرفت) پس از حمله ی غزها و فروپاشی دولت سلجوقیان کرمان، رفته رفته – با وجود توانمندی ها و امکانات فوق العاده خود- کمرنگ و کمرنگ تر شد تا این که به جرأت می توان گفت که این منطقه ی بزرگ تا سده ی حاضر عملاً نقش مهم و چشمگیری در تحولات و رخدادهای ایالت کرمان و به طور کلی کشور ایفا نکرد و به عنوان یک منطقه ی درجه چندم به شمار می رفت. به نظر می رسد شهر جیرفت در دهه های گذشته و به ویژه دو دهه ی اخیر تا اندازه ای توانسته استدوباره جایگاه خود را بازیابد. این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای با مراجعه به منابع تاریخی و جغرافیای تاریخی دست اول،گزارش های باستان شناسی و گزارش های آرشیوی تلاش کرده است با مطالعه ی سیر تحول و روند رشد شهر جیرفت در سده ی حاضر، نشان دهد روند متروک شدن شهر قدیم جیرفت روندی تدریجی و نه یکبار بوده و علت اصلی متروک شدن این شهر و به طور کلی حذف آن از جغرافیای کشور [عملاً] پس از حمله ی غزها، از رونق افتادن زندگی شهری و شهرنشینی می باشد.
2013
08
23
https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137755_150b4827e76294ac4077b5635c315eac.pdf
پژوهشنامه خراسان بزرگ
jgk
2251-6131
2251-6131
1392
4
11
ایران و ژئوپلیتیک آسیای باختری (بازنگری ژئوپلیتیکی که هنوز شکل نگرفته است)
پیروز
مجتهدزاده
نظام جهانی دگرگون شده در دهه1990،اوضاع آسیای باختری و اولویت های ژئواستراتژیکش را در حدی باورنکردنی دگرگون کرد.در همان حال، اولویت ژئواستراتژیک در منطقه خزر- آسیای مرکزی ایران را در یک وضعیت محوری در غرب آسیا قرار داده است: در حالی که بازی های ژئوپولیتیک و ژئو استراتژیکی ایالات متحده نومحافظه کار با بازیگران گوناگون پس از سقوط شوروی پیشین پی گیری کرد حساسیت های بزرگی را در وضعیت ژئوپولیتیکی منطقه سبب شده است.در شکل گیری های اولیه ژئوپولیتیکی استنباط پیدا شدن یک هارتلند جدید در منطقه واقع در میان دو منطقه خزر-آسیای مرکزی و خلیج فارس (جفری کمپ:1997، 14-16) سبب گردید تا ایران خود به خود در مقام ژئوپولیتکی تازه و حساس یک پل سرزمینی میان آن دو منطقه قرارگیرد در آن راستا بود که فکر شد اگر قرار باشد خاورمیانه و خلیج فارس با منطقه خزر- آسیای مرکزی ارتباطی جغرافیایی برقرار کنند،چنین ارتباطی تنها از راه ایران واقعیت پذیر است،چرا که ایران تنها کشور خاورمیانه و خلیج فارس است که در منطقه خزر- آسیای مرکزی نیز حضور جغرافیایی واقعی دارد. در همان حال،ایالات متحده امریکا پذیرفتن موقعیت جغرافیایی جدید ایران و در نظر گرفتنش در طرح های امنیتی مربوط به نظام نوین جهانی مورد نظر خود را دشوار دید. این وضعیت جغرافیایی بستری ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک را شالوده ریخت که مفاهیم امنیتی متفاوت ایران و امریکایی رو درروی هم قرار گرفته و بر روابط دو جانبه میان آن دو سایه افکند.
2013
08
23
https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137756_3af1eb0dd4bbd804888de422a7020f4c.pdf