TY - JOUR ID - 137888 TI - تحلیل ظرفیت های معماری سنتی با رویکرد گردشگری میراث فرهنگی مطالعه ی موردی: کاخ خورشید در کلات نادری JO - پژوهشنامه خراسان بزرگ JA - JGK LA - fa SN - 2251-6131 AU - ذال, محمد حسن AD - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 8 IS - 26 SP - 93 EP - 112 DO - N2 - میان باستان­شناسی و گردشگری پیوندی دیرینه وجود دارد. این رابطه در رویکردهای مدرن، گردشگری میراث فرهنگی خوانده می­شود. گردشگری میراث فرهنگی یکی از مطرح­ترین شاخه­های این صنعت است و معماری سنتی منحصربفردترین مقصد آن محسوب می‌شود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. هدف اصلی پژوهش پیش­رو تحلیل ظرفیت­های فرهنگی و میراثی کاخ خورشد در کلات نادری و تحلیل نقش و جایگاه آنها در توسعه­ی گردشگری میراث فرهنگی می­باشد. کاخ خورشید از بناهای تاریخی بسیار مهم دروان نادرشاه افشار در خراسان بزرگ است که از منظر ساختار و تزیینات وابسته به معماری نمونه­ای منحصربفرد در منطقه محسوب شده و توانمندی­های ویژه­ای در جذب گردشگران و تبدیل شدن به مقصد میراث فرهنگی را دارا می­باشد. داده‌های پژوهش حاضر با روش مطالعات اسنادی و بررسی‌های میدانی گردآوری شده است. مطالعات اسنادی پژوهش، شامل بررسی ادبیات پژوهشی به منظور طراحی مبانی نظری، طراحی پرسشنامه و تحلیل نهایی داده­ها صورت گرفته است. بررسی‌های میدانی پژوهش نیز شامل گرداوری آراء متخصصان این حوزه از طریق پرسشنامه با تکنیک دلفی بوده است. در ابزار پرسشنامه بر ابعاد کالبدی و هویتی کاخ خورشید که از مهمترین ویژگی­ها معماری و جاذبه­های گردشگری محسوب می­شوند، تمرکز شده است. روایی ابزار پرسشنامه توسط چند تن از متخصصان دانشگاهی و پایایی آن با محسبه­ی آلفای کرونباخ مورد تأیید شد که عدد 873. پایایی بالای ابزار را نشان می‌دهد. برای پردازش اطلاعات از نرم­افزار 22 SPSS و با توجه به ماهیت داده­ها و هدف پژوهش از آزمون­های آماری تی تک­نمونه­ای، فریدمن و رگرسیون خطی برای تحلیل استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، کاخ خورشید، به دلیل دارا بودن المان­های معماری سنتی و هویت­محور­ بومی، مستعد تبدیل شدن به یکی از مقصدهای منحصربفرد گردشگری میراث فرهنگی در شهرستان کلات می­باشد. ظرفیت­های گردشگری این کاخ در دو گروه جاذبه‌های دیداری و ادراکی قابل دسته‌بندی و مطالعه هستند. جاذبه­های متعدد و متنوع موجود در تکنیک­های تزیین، نقشمایه‌های تزیینی و جسم و کالبد این بناها با تأثیر فراوان بر عطف توجه گردشگران، مولفه­های دیداری، مشهود و ملموس به شمار می­آیند و هویت فرهنگی موجود در جانمایه و کالبد آثار که سبب بروز حس تأثیرگذاری مکان و وابستگی مکانی در گردشگر می‌شود، مولفه­های حسی و ادراکی آن قلمداد می‌گردند. همچنین نتایج نشان می­دهند، ظرفیت­های ادراکی و هویت‌محور بیشترین تأثیر را بر عطف توجه گردشگران و افزایش ارزش مقصد گردشگری میراث فرهنگی در کاخ خورشید کلات نادری دارند. UR - https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137888.html L1 - https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137888_d25f76819e192db3744fde7c99e97de9.pdf ER -