%0 Journal Article %T بررسی تاریخ، فرهنگ و تمدن سرزمین ماوراءالنهر در خراسان بزرگ %J پژوهشنامه خراسان بزرگ %I دانشگاه بین‌المللی امام رضا (علیه السلام) %Z 2251-6131 %A یوسفی, اسماعیل %A مسلسل, عبدالله %A رحمانی, امیر %A قربانخانی, محسن %D 2013 %\ 11/22/2013 %V 4 %N 12 %P - %! بررسی تاریخ، فرهنگ و تمدن سرزمین ماوراءالنهر در خراسان بزرگ %R %X تمدن راه مشترک زندگی، اندیشه و کنش انسان و در برگیرنده سازگاری کلی با نیازهای اقتصادی یا محیط جغرافیایی پیرامون و سازمان مشترکی برای فرونشاندن نیازهای اجتماعی و سیاسی محیط پیرامون و مجموعه مشترکی از اندیشه ها و دستاوردها است. لذا آگاهی از فرهنگ و تمدن به جهت شناخت هویت و نقطه ی آغازین دگرگونیهای اجتماعی- تاریخی ضروری به نظر می رسد. از آنجاییکه هدف از پژوهش حاضر، شناخت و بررسی تاریخ، فرهنگ و تمدن سرزمین ماوراء النهر به عنوان یکی از مناطق مهم و تأثیرگذار سیاسی،‌ اجتماعی،‌فرهنگی، اقتصادی و غیره بر خراسان بزرگ و سایر شهرهای منطقه می باشد،‌روش پژوهش منطبق بر روش توصیفی- تحلیلی و به صورت مطالعه ی اسنادی و کتابخانه ای است. در این راستا از مقالات، کتب،‌پژوهشها و طرحهای مستند داخلی و خارجی مرتبط با موضوع در جهت دستیابی به هدف پژوهش استفاده شده است. شواهد تاریخی نشان می دهد که ماوراء‌النهر به صورت منطقه ای حائل میان شهرهای آباد و پررونق و پرجمعیت مشرق ایران و دشتهای لم یزرع و خشک اقوام صحرانورد و چادرنشین آسیای مرکزی از یک طرف و تمدن قدیمی و ریشه دار چین از طرفدیگر بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که در طی هزار سال،‌زبان مردم خراسان و ماوراء‌النهر به عنوان زبان علم و ادب، زبان رسمی و اداری حوزه ی گسترده ای را فراگرفته و به رغم فشارها و محدودیت های گوناگون نظیر جنگهای ویرانگر و مهاجرتهای ناشی از آن، گرایش به معارف قرآنی و عشق و علاقه به فرهنگ اسلامی و نشر علوم و معارف اسلامی، فزونی و مورد استقبال علمای شهرهای خراسان بزرگ،‌به خصوص ماوراء النهر بوده است، از طرفی نفوذ عناصر ترک به داخل شهرهای ایران، مرزهای سیاسی و جغرافیایی شرق ایران را سست و ناپایدار نمود، به طوریکه در دوره ی فرمانروایی غزنویان نخستین سدشکنی و نفوذ ترک در خراسان ظاهر شد. %U https://jgk.imamreza.ac.ir/article_137798_3cd59b642b1d5872412bd6a8db57cb6c.pdf